ب - چند نکته مهم دیگر:
1) سعی کنید ساده و روان بنویسید و از استفاده از کلمات ادبی و استعاره و تشبیه کمتر استفاده کنید. ساده نویسی بهترین راه برای فهماندن بهتر مطلب به مخاطب است.
2) ساده نویسی با عامیانه نوشتن تفاوت دارد. در نوشتن مطالب باید از فعل صحیح و جمله کامل استفاده کنیم. فعل حتما در پایان جمله قرار بگیرد. از کوتاه کردن کلمات و نوشتن به صورت محاوره جدا پرهیز کنید.
مثال غلط:
تحلیل و بررسی رو آغاز میکنم.
مثال صحیح:
تحلیل و بررسی را آغاز میکنم.
3) باز هم تاکید میکنم که به فاصله گذاری بین علامتها (نقطه- ویرگول- علامت سوال- علامت تعجب- دونقطه- پرانتز- سه نقطه و...) و کلمه توجه کنید. حتما باید بعد از کلمه علامت گذاشته شود. توجه کنید که بعد از کلمه نیازی نیست فاصله قرار دهید و بعد علامتگذاری کنید. اما بعد از گذاشتن علامت باید یک فاصله را رعایت کنید. مجددا به این مثالها توجه کنید.
مثال غلط:
رویاها و آرزوها ... عشق ... شروع یک زندگی ...
مثال صحیح:
رویاها و آرزوها... عشق... شروع یک زندگی...
4) برای قرار دادن همزه روی "ه" آخر نیازی به نوشتن "ی" نیست.
مثال غلط:
این فیلم نسخه ی بازسازی شده از اثری به همین نام است.
مثال صحیح:
این فیلم نسخه بازسازی شده از اثری به همین نام است.
5) جمله هایی که تمام نمیشوند و به جمله بعدی مربوط هستند را با ویرگول به هم مرتبط کنید.
مثال غلط:
بن و جین زندگی مشترک خود را با عشق و علاقه شروع نموده و با عزم سفر قدم در جاده ای طولانی گذاشته اند برای با هم بودن به درازای عمر یک زندگی.
مثال صحیح:
بن و جین زندگی مشترک خود را با عشق و علاقه شروع نموده و با عزم سفر قدم در جاده ای طولانی گذاشته اند، برای با هم بودن به درازای عمر یک زندگی.
6) از استفاده بیش از حد از علامت تعجب و سه نقطه خودداری کنید. در اکثر موارد ما باید از ویرگول به جای سه نقطه استفاده کنیم تا به مطلب نوشته شده انسجام و قوت بیشتری بدهیم. استفاده از سه نقطه مطلب ما را به سوی مطالب پاره پاه ادبی سوق میدهد.
علامت تعجب هم زمانی به کار میرود که جمله ما جمله ای تعجب برانگیز باشد. استفاده بیش از حد ازین علامت از بار معنایی جمله میکاهد. بعد از اتمام جمله باید از نقطه استفاده شود.
ج - چند نکته جدید:
وقتی ما میخواهیم بر سر کلمه ای پیشوند "ب" بیاوریم بهتر است به صورت جدا باشد.
مثال غلط:
بنام خدا - بصورت قبلی - بدنبال - بسوی - بخاطر - بکاربردن
مثال صحیح:
به نام خدا - به صورت قبلی - به دنبال - به سوی - به خاطر - به کاربردن
نکته دوم استفاده از فعل مفرد برای فاعل غیر جاندار.
مثال غلط:
اوضاع بد اقتصادی و بیکاری از بزرگترین مشکلات آن دوران بودند.
مثال صحیح:
اوضاع بد اقتصادی و یبکاری از بزرگترین مشکلات آن دوران بود.
گیومه هم مانند پرانتز باید به کلمات داخلش چسبیده باشد.
مثال غلط: " گفتم نرو "
مثال صحیح: "گفتم نرو"
در جملاتمان نباید بیش از حد از اسم افراد و شخصیتها استفاده کنیم. سعی کنیم وقتی میخواهیم در یک جمله یا دو جمله پشت سر هم برای بار دوم از اسم افراد استفاده کنیم از ضمیر او یا آنها استفاده کنیم تا مطلب زیباتر شود.
مثال غلط:
مالنا زیر ذره بین چشهای مردم در حال آب شدن است ولی همچنان مهر سکوت بر لبهای مالناست و ترجیح میدهد از درون بسوزد ولی شکایتی نکند.
مثال صحیح:
مالنا زیر ذره بین چشهای مردم در حال آب شدن است ولی همچنان مهر سکوت بر لبهای اوست و ترجیح میدهد از درون بسوزد ولی شکایتی نکند.
توجه داشته باشیم که به جای "را" از حرف "رو" استفاده نکنیم.
مثال غلط:
کنجکاوی رناتو رو وادار میکند از دیوار خانه مردم بالا برود.
مثال صحیح:
کنجکاوی رناتو را وادار میکند از دیوار خانه مردم بالا برود.
استفاده از فعل "هست" به جای "است" اشتباه میباشد. مگر در مواقع بسیار اندکی. بعضی مواقع ما میخوهیم از فعل "هست" معنی "وجود دارد" استخراج کنیم که بهتر است از همان فعل "وجود دارد" استفاده کنیم. ولی در اکثر مواقع "است" درست میباشد که باید به معنی جمله توجه زیادی داشت.
مثال غلط:
صحبت ها بر سر رابطه مالنا با یک دندانپزشک هست و گناه مالنای بیچاره این هست که فقط یک بار برای پر کردن دندان نزد دندان پزشک رفته است.
مثال صحیح:
صحبت ها بر سر رابطه مالنا با یک دندانپزشک است و گناه مالنای بیچاره اینست که فقط یک بار برای پر کردن دندان نزد او رفته است
نقل از rashno
ساده نویسی
نوشته هائی در باره ساده نویسیساده نویسی
نوشته هائی در باره ساده نویسیساده و مفهوم نوشتن
سادهنویسی
وظیفه نخست نویسنده، ساده و مفهوم نوشتن است.
بنابراین شیوانویسی در درجه دوم اهمیت قرار میگیرد. همچنین باید سادگی و روانی را طبیعیترین اصل زیبانویسی شمرد؛ زیرا اگر نوشتاری ساده، هموار و بیگیر و گره نباشد، آرایهها و بزکهای لفظی، سودی به حال آن ندارند. بسیارند نویسندگانی که به هوس شیوانویسی، اصل مهم و رسالت نخست خود، یعنی ساده و روان نوشتن را فراموش میکنند. این گروه در زیبانویسی نیز راه به جایی نمیبرند؛ زیرا نوشتهای که مفهوم، همواره و درست نباشد، به حتم زیبا نیز نخواهد بود. از هزاران شاعر و نویسندهای که در زبان فارسی، اثرآفرینی کردهاند، اکنون نام و آثار کسانی باقی است که هنگام نوشتن یا سرودن، سادگی و صمیمت را بر فضل فروشیهای بیمارگونه، ترجیح دادهاند. به واقع ما در تاریخ خود، سادهگوتر و آسانیابتر از سعدی و مولانا نداشتهایم و اگر هنوز آثار آنان خواندنی است، از رهگذر قدرت و اهتمامی است که در سادهگویی داشتهاند.شاید بدینرو است که قرآن کریم نیز همواره «مبین» و «عربی بودن» خود را یادآوری میکند. مبین، یعنی آشکار و آشکارکننده، و عربی نیز در مقابل عُجمه، یعنی سخنی که در آن گنگی و گره نیست. نگارنده، سراغ ندارد که قرآن مجید در جایی از آیات کریمش، به فصاحت و بلاغت خود ببالد؛ اما هماره روشنی و روانی خود را ستوده است.
همچنین باید دانست که قلم، دو کار کرد متفاوت دارد: ادبی و زبانی.
در کارکرد ادبی، قصد نویسنده بیشتر آفرینشهای هنری و تولید متنهای شاعرانه است. اما آنجا که قلم جز به مخابره پیام و محتوا نمیاندیشد، از منطقه ادبیات بیرون میآید و پا به عرصه زبان میگذارد. بنابراین بر نویسنده است که پیش از دست بردن به قلم، تکلیف خود و خوانندهاش را روشن کند: آیا در پی تولید متن ادبی است یا فقط قصد بیان محتوای خاصی را دارد. در صورت نخست، مقداری سردرگمی و ناهمواری، نقص محسوب نمیشود؛ اما در کارکرد دوم، به هیچ بها و بهانهای نباید سادگی و روانی را فدای فضیلتهای دیگر کرد.
آری؛ سادگی و صمیمت قلم، نباید به ابتذال و محاورهنویسی بینجامد. برخی، دشوارنویسی را نشانه زیبایی و فضیلت قلم میپندارند و برخی دیگر نیز، چنان در سادهنویسی افراط میکنند که گویا فرقی میان نوشتار و گفتار نمیبینند. حال آنکه سادگی در میانهروی است، و میانهروی در اینجا یعنی یافتن راهی میان دشوارنویسی و گفتارنویسی. این را نیز بگوییم که راه میانه، از هر دو سختتر است؛ چنانکه گفتهاند:
- «سادهنویسی دشوار است و دشوارنویسی آسان».
سادهنویسی، نیاز به زمینههای ذهنی و چند عامل فنی دارد.
1- زمینههای ذهنی
1-1. اهتمام و اعتقاد به فضیلت سادگی در نوشتار.
2-1. پختگی و شفافیت مطلب در ذهن نویسنده. به سخن دیگر، فقط کسانی قادر به رعایت سادگی در نوشتار خود هستند که درباره آنچه مینویسند، خودشان دچار ابهام و گنگی نباشند. جملههای گنگ و سردرگم، حکایت از ذهنی آشفته و ناتوان میکنند.
3-1. پرهیز از ادای نویسندگان بزرگ را در آوردن و خودداری از فضل فروشیهای قلمی.
4-1. مدیریت اطلاعات و صرفهجویی در دادهها. نویسنده نمیتواند در هر نوشته و یا هر جمله، همه آنچه را که میداند، در هم ادغام کند و بنویسد. بسیاری از نوشتهها، فقط به این دلیل ناخواندنی و دشوارند که بیش از ظرفیت خود، حامل معانی و مفاهیم ریز و درشت شدهاند.
2- عوامل فنی
عادات درست قلمی و رعایت برخی نکات زبانی، در سادهنویسی بسیار موثرند. زبان، دستگاه پیچیدهای است که بهرهوری از آن نیاز به تخصص و تجربه دارد. شماری از عادتهای صحیح و بایستههای قلمی در سادهنویسی بدین قرار است:
2-1. نزدیکی اجزای اصلی جمله به یکدیگر.
پراکندگی اجزای اصلی جمله و فاصله افتادن میان آنها، فهم جمله را دشوار میکند. میدانیم که در جملههای ترکیبی، یکی «پایه» و دیگری «پیرو» است. به مثل، جمله مرکب «من تا وقتی هوا سرد است، از خانه بیرون نمیآیم» از دو جمله پایه و پیرو تشکیل شده است:
پایه من از خانه بیرون نمیآیم.
پیرو تا وقتی هوا سرد است.
راه سادهتر کردن این عبارت، تفکیک جمله پایه از پیرو است. بدین ترتیب اجزای اصلی جمله پایه به یکدیگر نزدیکتر میشوند. «من» در جمله پایه،نهاد است و «از خانه بیرون نمیآیم» گزاره آن. بنابراین باید آن دو را تا میتوان به هم نزدیک کرد «تا هوا سرد است، من از خانه بیرون نمیآیم».
افزودن قید زمان، قید مکان و عبارتهای توضیحی با تکمیلی، نباید جمله را شلوغ و بیقواره کند. تفاوت دو جمله زیر در این است که در اولی، میان اجزای اصلی جمله پایه، فاصله افتاده و این فاصله در جمله دوم، کمتر است. به همین دلیل جمله دوم مفهومتر و خوشخوانتر است:
این مشکل را میتوان با اجرای برنامههای آموزشی که فرهنگ جامعه را غنیتر میکند و همچنین با استفاده از امکانات و ابزارهای تبلیغی، حل کرد.
با اجرای برنامههای آموزشی که فرهنگ جامعه را غنیتر میکند و با استفاده از امکانات و ابزارهای تبلیغی، میتوان این مشکل را حل کرد.
2-2. تتابع افعال
یکی از ویژگیهای زبان فارسی، آن است که در همه جملات آن باید دستکم یک فعل حضور داشته باشد؛ اما ضرورتی ندارد که فعل همیشه در پایان جمله بیاید. گاهی پیوستگی جمله اصلی به جمله توضیحی، موجب میشود که دو فعل در پایان جمله پشت سر هم ردیف شوند. سادهترین راه حل آن است که افعال را در مکانهای مختلف جمله سرشکن کنیم و مانع اجتماع آنها در کنار هم شویم.
وی نخستین کتاب خود را در سالهایی که معلم فلسفه بود، نوشت.
وی نخستین کتاب خود را در سالهایی نوشت که معلم فلسفه بود.
2-3. استفاده از کلمات مانوس
تاجایی که ممکن است، باید از واژههای غیر فارسی پرهیز کرد؛ اما این پرهیز، نباید به افراط گراید و موجب دشواری فهم جمله گردد. صرف فارسی بودن، مایه برتری و ترجیح نیست؛ و گرنه هر نویسنده ایرانی مجاز بود از کلماتی مانند «در شمیدن» به معنای «جذب» و «دشامد» به معنای «تصادف» و «چشماغیل» به معنای «اشاره و به گوشه چشم نگریستن» استفاده کند. سرهنویسی مطلق، غیر از آنکه ممکن نیست، مطلوب هم نیست؛ زیرا نزدیک به 60% واژگانی که در فارسی امروز تداول دارند، عربی یا متعلق به یکی دیگر از زبانها است. افزون بر این، بسیاری از این کلمات که گاهی آنها را بیگانه میخوانیم، چنان با فرهنگ و تاریخ ما آمیختهاند که از هر کلمهای، ایرانی ترند.
به مثل، چگونه میتوان برای کلماتی مانند «دین»، «انسان»، «شعر»، «ادب»، «توکل»، «نعمت»، «کلاس» و هزاران واژه غیر فارسی دیگر، برابرهای فارسی نهاد و همان معانی را با همه بار معنایی و تاریخی آنها فهمید؟ آری، کاربرد «شکیبایی» به جای «صبر» و «سپاس» به جای «شکر» و صدها نمونه دیگر بهتر یا «به سوی بهتری» است؛ اما هماره باید به مانوس بودن کلمه و رواج آن نیز نظر داشت. در یک حکم کلی میتوان گفت: « بیگانه مأنوس، گاهی بهتر از فارسی نامأنوس است».
4-2. کوتاه نویسی
جملات، هر چه کوتاهتر باشند، فهم آنها آسانتر است. درازنویسی از بیماریهای قلمی است و درمان آن در تجزیه جملات بلند به چند جمله کوتاه است:
- زندگی انسان اگر چه سرشار از خطا و خطر است، هر روز دهها و صدها نوع مشکل و مسئله پیش میآید که امید را از انسان میگیرد، ولی باید به آینده امید داشت و مطمئن بود که پیروزی از آن امیدواران و کسانی است که خود را تسلیم یأس و ناامیدی نمیکنند.
- زندگی انسان، سرشار از خطا و خطر است و هر روز دهها مشکل و مسئله پیشامد میکند. با این همه نباید خود را تسلیم یاس و خستگی کرد، که آینده از آن امیدواران است.
در مثال بالا، افزون بر تجزیه جمله بلند به چند جمله کوتاه، توضیحات کمسود نیز حذف شده است. چاره دیگر در کوتاه کردن جملات، چشمپوشی از توضیحات اضافی و کمسود است.
منبع :انجمن قلم حوزه
تهیه و تنظیم :بخش ادبیات تبیان
چگونه یک مقاله ی تحقیقی ساده بنویسیم؟
| بسمه تعالی |  |
* چگونه یک مقاله تحقیقی ساده را بنویسیم * کاری از گروه ادبیّات استان زنجان مقدمه : * نوشتن مقالات تحقیقی و چاپ آنها ، نشان دهنده ی ارزش کار انجام شده توسط پژوهشگر و گواهی است بر دانش و توانایی وی در اجرای تحقیق و کشف روابط موجود بین پدیده ها . نوشتن یک مقاله ی تحقیقی ، کاری است دقیق و تابع موازین . در این برشور کوتاه تلاش شده است تا با طرح نحوه ی نوشتن یک مقاله ی تحقیقی ساده و ذکر این موازین به طور مختصر ، این فرصت برای پژوهشگران فراهم شود تا نتایج پژوهش های خود را با توجه به این نکات اصلی ، به رشته تحریر درآورند و این فرصت را پیدا کنند که مقالات دقیق تر و مناسب تری را ا رائه و به چاپ برسانند . * یک مقاله ی تحقیقی معمولاً بین 15 تا 20 صفحه تایپ شده در کاغذ قطع A4 است . * انواع مقالات : مقلات در یک طبقه بندی کلی ، در سه دسته جای می گیرند : الف) مقالاتی که بر اساس مطا لعات تحقیقی گوناگون تهیّه می شود . ب) مقالاتی که بر اساس مرور کارهای دیگران نوشته می شود . ج) مقالاتی که در مورد ابعاد نظری یک موضوع به رشته تحریر در می آیند . * مراحل آماده کردن یک مقاله ی تحقیقی: 1- صفحه ی عنوان:هدف اصلی از نوشتن عنوان ، مطلّع کردن خواننده از مطالعه ای است که انجام گرفته است . مقاله ای که عنوان نا مناسبی دارد شاید محو شده و هرگز به مخاطبین مورد نظرش نرسد . 2- فهرست مطالب: شامل سرفصل وعنوان هایی که درمقاله ذکر شده است واین عنوان ها همراه با صفحه ی مورد نظر درفهرست مطالب لیست می شود تا سریع تر مورد دسترس خواننده قرار گیرد. 3- چکیده: چکیده، خلاصه ای است مختصر ولی جامع از یک مقاله بین 100 تا 150 کلمه . هدف از آن این است که خواننده بتواند محتوای مقاله را به طور سریع و در عرض چند دقیقه مرور کند . چکیده ی هر مقاله ، اولین بخش آن است که خوانده می شود و شاید تنها بخشی از مقاله است که حتماً مطالعه می شود ؛ زیرا خواننده با خواندن آن تصمیم می گیرد که بقیه ی مقاله را مطالعه کند یا نه. فراموش نشود که تدوین چکیده (همانند فهرست مطالب) در پایان کار پژوهش انجام می گیرد و نمی توان آن را در ابتدای کار تحقیقی تهیّه کرد. 4- مقدّمه: اولین بخش کار نوشتن متن ، باید مقدّمه باشد .هدف از مقدّمه فراهم کردن اطّلاعات زمینه ایی کافی است تا امکان فهمیدن و ارزیابی نتایج مطالعه موجود را در آن زمینه به خواننده بدهد .یک مقدّمه ی خوب باید برای آگاهی دادن به خواننده علاوه بر اینکه مروری بر متون مربوط به تحقیق را داشته باشد ، باید بیان کننده ی روش بحث و نتایج اصلی بحث را در آن عنوان نماید .به خاطر بسپرید که هدف از مقدّمه معرفی مقاله ی مورد نظر است . 5- نوشتن مطالب(متن اصلی): در بخش مطالب ، باید تمام جزئیات را ذکر کرد . معمولاً بخش نوشتن روش مطالب از سایر قسمت ها مفصّل تر است و در آن به طور تقریباً مشروح بیان می شود که این مطالعه چگونه انجام گرفته است . می توان بخش روش مطالب را به چند قسمت کوچکتر تقسیم کرد و سپس در هر قسمت توضیحات مربوط به همان بخش را آورد . فراموش نشود که در این بخش اگر مطلبی از کتابی نقل کردیم ، مطلب را در داخل گیومه « » قرار داده و در پا ورقی همان صفحه ارجاع درست به کتاب مورد نظر را بدهیم . نمونه: گفتارهای معنوی ، مطهری، ص 148. حماسه ی حسینی، مطهری، ج(جلد) 2، صص ( اگر تعداد صفحات ارجاعی بیش از یک صفحه باشد )70-68. 6-استنتاج (نتیجه گیری): اکنون به قسمت اصلی مقاله یعنی نتایج(داده ها ) می رسیم .اگر چه بخش نتایج ، مهمترین بخش یک مقاله است اما اغلب کوتاهترین بخش آن محسوب می شود . در بخش نتایج ، خلاصه ی اطلاعات جمع آوری شده و روش های آماری به کار رفته توضیح داده می شود ، لازم است نتایج کار به صورت واضح و ساده بیان شود ؛ زیرا که این قسمت شامل دانش جدیدی است که به اطلاع خواننده می رسانیم . 7- فهرست ها : شامل فهرست منابع و مآخذ ، اعلام و اشخاص، اصطلاحات ، عکس ها و ... می باشد که اطلاعات جانبی یک تحقیق است و در پایان یک مقاله ی تحقیقی می آید . در میان این فهرست ها ، فهرست منابع و مآخذ از مهمترین مهره های اساسی یک مقاله به شمار می آید . معمولاً اگر در مقاله از منابع و مآخذ معتبر به درستی استفاده گردد به اعتبار و ارزش تحقیق افزوده می شود . نوشتن منابع و مآخذ هم طبق قاعده ای است که باید آن را رعایت کرد . معمولاً در ذکر منابع ابتدا نام کتاب می آید ولی در بعضی مواقع ابتدا نام خانوادگی نویسنده ذکر می گردد ، که هر دو شکل صحیح است . *نام کتاب، نام خانوادگی نویسنده ، نام نویسنده ، انتشارات ، چاپ، محل چاپ، سال چاپ. مثال: عناصر داستانی ، میرصادقی، جمال، نشر سخن، چاپ پنجم، تهران ، 1385. و اگر منبع مورد نظر نشریه و یا مجله بود : ( ابتدا نام خانوادگی نویسنده ذکر می شود ) *نام خانوادگی نویسنده ، نام، عنوان مقاله ، نام مجله ، دوره ، شماره، سال چاپ، صفحه . عمرانی ، غلامرضا ، « میانجی واج است یا تکواژ؟» ، رشد آموزش و ادب فارسی ، بیست و دوم ، پاییز 1387 ، صص 21-14. * رعایت این نکات ضروری است: مطالب به صورت تایپ شده ، صفحه بندی ، رعایت حاشیه و پاراگراف ، عنوان بندی مطالب متن ، رعایت علائم نگارشی و دستوری و بعد از اتمام مطالب فهرست مطالب را طبق متن بعد از صفحه ی عنوان لیست می کنیم تا مطالب مورد بحث سریعتر در دسترس خواننده قرار گیرد . اجزای تشکیل دهنده ی یک مقاله به ترتیب : عنوان فهرست مطالب چکیده مقدمه متن اصلی نتیجه فهرست ها (منابع و مآخذ ، اصطلاحات ،اعلام و اشخاص و ...) |
چه طور کوتاه و ساده بنویسیم
۱- به زبان خودمان بنویسیم نقل از سایت سوپرژورنالیست |
 |
زبان روزنامه نگاری در ایران پیچیده است: فلانی با اشاره به فلان موضوع گفت. فلانی ضمن پذیرفتن فلان موضوع افزود ... و گاه از فعل هایی استفاده می کنیم که بار دارند: اصرار ورزید... اذعان داشت ... |
بهتر است به همان زبانی که مردم می فهمند و با آن صحبت می کنند به آنها بگوییم چه خبر است. به همان زبانی که هوشنگ گلشیری، جلال آل احمد و جعفر شهری می نوشتند. به همان زبانی که ابراهیم گلستان می نوشت. به همان زبان مردم کوچه و بازار.
اگر پیچیده بنویسیم مردم نمی فهمند چه خبر بوده است.
ساده بنویسید. با کلمه های ساده و جمله های کوتاه. از جمله های تو در تو و پیچیده استفاده نکنید. فکر کنید روایتی را برای دوست تان تعریف می کنید.
۲ - حشو |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اضافه گویی پیام را مبهم می کند. مثل این است که خودمان روی نوشته مان پارازیت بیندازیم. نیازی نیست "توضیح واضحات" بدهی این فیزیکدان آلمانی، در طول حیات خود، علم فیزیک را دچار تحولی عمیق کرد. این فیزیکدان آلمانی علم فیزیک را متحول کرد. آقای برنانکی از دولت آمریکا خواسته که با اتخاذ تدابیر ویژه تلاش کند که از میزان بیکاری بکاهد. آقای برنانکی از دولت آمریکا خواسته از میزان بیکاری بکاهد. تظاهرات ضد دولتی سوریه از 8 ماه پیش آغاز شده و تاکنون ادامه دارد. تظاهرات ضد دولتی سوریه از 8 ماه پیش آغاز شده. هفته مد لندن از دیشب شروع به کار کرد و یک هفته ادامه دارد. هفته مد لندن دیشب شروع شد. محمدحسن نامی گفت کاربران اینترنت در خارج و داخل ایران می توانند به این وب سایت مراجعه و از آن استفاده کنند. کل جمله زائد است. وقتی وبسایتی راه می افتد طبیعتا کاربران هم می توانند از آن استفاده کنند. شاهدان عینی شاهدان در بازداشت هستند و آزاد نشده اند. بازداشت شده اند خانه های غرق شده در آب خانه های غرق شده ژنرال بازنشسته نظامی ژنرال بازنشسته به تازگی کشف کرده کشف کرده نائوتو کان، نخست وزیر ژاپن از سمتش استعفاء کرد. نائوتو کان، نخست وزیر ژاپن استعفاء کرد. این بزرگترین معامله ای است که مایکروسافت تاکنون داشته. این بزرگترین معامله ای است که مایکروسافت داشته. پیشرفت پلیس در افغانستان هنوز به حد کافی نیست. پیشرفت پلیس در افغانستان هنوز کافی نیست. به تحمل دو سال حبس محکوم شد. به دو سال حبس محکوم شد. این سومین آدم ربایی در یک ماه اخیر در این منطقه است. این سومین آدم ربایی در یک ماه اخیر است. ناتو از پاکستان هم خواسته تا فشار بیشتری بر نیروهای طالبان در خاکش وارد کند. ناتو از پاکستان هم خواسته تا فشار بیشتری بر نیروهای طالبان وارد کند. حمله زمانی اتفاق افتاد که ژنرال احمد سادات، طرف به دفتر کارش می‌رفت. حمله زمانی اتفاق افتاد که ژنرال احمد سادات، به دفتر کارش می‌رفت. در نزدیکی، به دنبال، در داخل، بر سر، در مقابل، در روبروی، در بیرون نزدیک، دنبال، داخل، سر، مقابل، روبروی، بیرون شهر سرت سرت کشور سومالی سومالی در این حمله فرد مهاجم کشته شده مهاجم کشته شده با جمعی از اعضای خانواده خود با خانواده خود اتحادیه عرب برای اعمال تحریم علیه سوریه در قاهره تشکیل جلسه داد. اتحادیه عرب برای تحریم سوریه در قاهره تشکیل جلسه داد. دولت پاکستان شایعات مطرح شده در رسانه ها در مورد کناره گیری آقای زرداری را رد کرده است. دولت پاکستان شایعات درباره کناره گیری آقای زرداری را رد کرده. در نقطه مرکزی شهر مرکز شهر در عوض دولت مضامین دینی را در نصاب آموزشی این مدارس بیشتر کرده. در عوض دولت درس های دینی را بیشتر کرده. انتظار می رود حزب اخوان المسلین و سلفی هاکه در دور اول انتخابات اکثریت آراء را به دست آورده بودند، همچنان در دومین مرحله انتخابات هم پیروز میدان باشند. انتظار می رود حزب اخوان المسلین و سلفی ها در دومین مرحله انتخابات هم پیروز میدان باشند. گزارش ها نشان می دهد انتخابات امروز با استقبال وسیع مردم مواجه شده و صف های طویلی جلوی حوزه های رای گیری تشکیل شده. گزارش ها نشان می دهد جلوی حوزه های رای گیری صف های طولانی تشکیل شده. یک فروند هلی کوپتر متعلق به نیروی انتظامی یک هلی کوپتر نیروی انتظامی تانکر حامل مواد سوختی تانکر سوخت
به جای: نامناسب بودن آب و هوا بنویسیم: هوای بد دشوار سخت اندک کم مطالبات مالی شرکت ها طلب شرکت ها مناطق روستایی روستاها مناطق مرتفع بلندی سال جاری امسال سال گذشته پارسال روز گذشته، شب گذشته دیروز، دیشب در روزهای اخیر این روزها شهروندان غیرنظامی مردم حاشیه شهر بغداد حومه بغداد مسدود کرده بسته فرونشاندن آتش خاموش کردن آتش بامداد صبح همه ساله
|
زیبا نوشتن
زیبا نوشتن یعنی ساده نوشتن .
اینکه ما مطالبمان را پر از اصطلاحات سخت و دیرفهم و صناعات ادبی کنیم نوشته ما را زیبا نمیکند. بعد از دوران قاجار که ادبیات ما در بالاترین حد دیرفهمی بود، نوشته های درباری و اداری به سوی ساده نویسی رفت تا امروز که ما ساده ترین جملات را در نوشته های اداری خود به کار میبریم.
ممکن است ما در نثر ادبی و اشعار خود از استعاره و تشبیه استفاده کنیم و آن را با صناعات ادبی تزئین کنیم تا آنها زیباتر شود، اما استفاده از این صناعات به هیچ وجه در نوشته های عادی ما جایز نیست. ما باید هر چه ساده تر بنویسیم تا نوشته ای زود فهم و زیباتر داشته باشیم.
داستان، خاطره، نقد فیلم، خلاصه نویسی و هر مطلب دیگری برای فهمیدن باید ساده نوشته شود
درست نوشتن و زیبا نوشتن دو مبحث جداست ،در مرحله اول ما باید درست نوشتن رو یاد بکیریم تا بتو نیم یه متن زیبا بنویسیم
به نظر من یه نویسنده زمانى مى تونه درست و زیبا بنویسه که بتونه افکارش رو به خوبى کنترل کنه،البته ناکفته نماند که داشتن
آکاهى و دانش ادبى جز موارد اولیه و مقدماتى نوشتنه.
علاوه بر داشتن تمرکز داشتن یک ذهن فعال و روشن نیز مى تونه تاثیر کذار باشه که با خوندن کتاب و دیدن فیلم و...تا حدودى بدست میاد.
بس اکه میخواید شروع به نوشتن کنید بهتره به افکارتون نکاه کنید.....
آیا شما داراى تمرکز ذهن و یک فکر روشن هستید؟؟؟؟
الف - نکات اولیه و بسیار مهم
1) جمله ها کامل باشد. هر جمله نیاز به یک فعل دارد. پس از اینکه چند جمله را با یک فعل رها کنید خودداری کنید.
2) فعل باید در آخر جمله قرار بگیرد. جمله های ما تحت تاثیر ترجمه متون انگلیسی و فرانسوی، دچار نقص فراوانی است. در فارسی فعل آخر جمله قرار میگیرد.
4) جمله هر چقدر ساده باشد بهتر است. از به کار بردن تشبیهات ادبی و استعاره و کنایه در نوشته های عادی خودداری کنید. این صناعات زمانی استقاده میشود که ما متنی کاملا ادبی را مینویسیم. (شعر، شعر نو و متون احساسی)
5) سعی کنید جمله هایتان حتی المقدور کوتاه باشد. از نوشتن جمله های طولانی که با چند ( و ) و ( یا ) به هم چسبیده باشد جدا خودداری کنید. چون در این صورت فهمیدن معنای مطلب بسیار سخت خواهد بود و باعث پریشانی و سر در گمی ذهن خواننده خواهد بود.
6) بین کلمات یک فاصله را رعایت کنید. توجه کنید که فاصله فقط به اندازه یک اسپیس باشد نه بیشتر.
7) جمله کامل را با نقطه به پایان برسانید و جمله نیمه کاره که به جمله بعدی مربوط میباشد را با ویرگول به جمله بعدی وصل کنید.
8) برای این کار بلافاصله بعد از اتمام جمله نقطه یا ویرگول را قرار دهید. برای شروع جمله بعدی یک فاصله و سپس کلمه را بنویسید. به این مثالها توجه فرمایید:
مثالهای غلط:
سرم به شدت درد میکرد .میخواستم تمام روزنه های اتاق را ببندم تا هیچ نوری به داخل نتابد .
بارها از او خواستم سر به سرم نگذارد ،اما او باز کارش را تکرار میکرد.
مثالهای صحیح:
سرم به شدت درد میکرد. میخواستم تمام روزنه های اتاق راببندم تا هیچ نوری به داخل نتابد.
بارها از او خواستم سر به سرم نگذارد، اما او باز کارش را تکرار میکرد.
توجه داشته باشید. بلافاصله بعد از اتمام جمله نقطه یا ویرگول قرار میگیرد و سپس یک فاصله، و در ادامه جمله بعدی شروع میشود.
9) اگر میخواهید مطلبی را داخل پرانتز قرار دهید یک فاصله را رعایت کنید، پرانتز را باز کنید و مطلب داخل پرانتز را بدون فاصله بنویسید، پرانتز را ببندید، یک فاصله را رعایت کنید و کلمه بعدی را قرار دهید.
مثال غلط:
باید به سرعت در را می بستم که نتواند وارد خانه شود( خانه امان بیش از یک در داشت )میدانستم که راه دیگری بلد نیست.
مثال صحیح:
باید به سرعت در را می بستم که نتواند وارد خانه شود (خانه امان بیش از یک در داشت) میدانستم که راه دیگری بلد نیست.
به نحوه قرار دادن پرانتز و فاصله رعایت شده توجه کنید.
درست بنویسیم
حسن ذوالفقاری
درست بنویسیم
هنگام سخن گفتن برای القا به تر معنی ها از تکیه, آهنگ و تأکید بهره می
گیریم. رعایت این موردها به سخنور کمک می کند به آسانی بتواند با شنونده اش ارتباط
برقرار کند. رعایت شیوه ی خط فارسی نیز در یک نوشته موجب گویایی, سادگی و سهولت
خواندن و نوشتن می شود. به کمک شیوه ای یک دست از دوگانگی پرهیز می شود.
در
شیوه ی خط فارسی اصل بر چند مطلب است:
۱- رعایت موازین دستور زبان فارسی
۲-
رعایت استقلال واژه ها
۳- همخوانی نوشتار با گفتار
۴- پی روی واژگان بیگانه
از شیوه ی خط فارسی
۵- آسانی خواندن و نوشتن
٦- گزینش به ترین شکل نوشتاری
۷- انعطاف پذیری
۸- چشم نوازی و زیبایی خط
اکنون به این چند جمله دقت کنید:
۱- این سخن توسّط استاد گفته شد.
۲- کتاب مدیر مدرسه نوشته ی جلال آل احمد که مبین مشکلات آموزشی ایران است را
خواندم
۳- فینال آخر مسابقات جام جهانی را دیدم.
۴- ظرفیت مسافر این اتوبوس
بسیار محدود است.
۵- اخوان اعزّه مستحضرند که قرائت رسالات عدیده موجب رفعت فکر
و وسعت نظر می گردد.
هر یک از این جمله های بالا دچار نارسایی هایی در نگارش
هستند .
در جمله ی نخست با وجود نهاد (استاد) فعل (گفته شد) مجهول به کار رفته
است. جمله ی درست چنین است: استاد این سخن را گفت یا این سخن گفته شد.
در جمله ی
دوم «را» نشانه ی مفعول بدون فاصله پس از آن قرار نگرفته است. جمله ی درست چنین
است: کتاب مدیر مدرسه نوشته ی آل احمد را که مبین مشکلات آموزشی ایران است، خواندم.
در جمله ی سوم" فینال" یعنی پایان و به کار بردن آن با کلمه ی "آخر" زاید است.
باید گفت: پایان مسابقات (یا آخر مسابقات، یا فینال مسابقات). البته به تر است از
کاربرد واژه های بیگانه مانند "فینال" پرهیز کنیم و برابر فارسی آن را به کار
بگیریم.
در جمله ی چهارم، ظرفیت مسافر نادرست است و مقصود ظرفیت اتوبوس است.
جمله ی پنجم را به فارسی روان و بدون بهره گیری از واژه های عربی دشوار چنین می
توان نوشت: برادران گرامی آگاهند که خواندن کتاب های فراوان سببب پرواز اندیشه و
وسعت نظر می شود.
در زبان فارسی امروز نمونه های این کاربردهای نادرست در نوشته
ها و گفته ها بسیار دیده می شود. شرط یک نوشته ی خوب جز درون مایه ی علمی و دقیق
آن، خالی بودن از علط های زبانی است. ما در این جا شماری از پر کاربردترین غلط های
نگارشی را ذکر می کنیم تا از کاربرد این گونه مواد پرهیز کنیم و یا در صورت دیدن در
نوشته های دیگران آن ها را درست کنیم.
۱- از کاربرد
واژه های زاید و بی نقش در جمله پرهیز کنیم:
به جمله های بی نقش «حشو» می
گویند. نمونه هایی از حشوهای پرکاربرد در زبان فارسی عبارتند از:
سیر گردش کار،
سال عام الفیل ، شب لیلةالقدر، فرشته ی ملک الموت، فینال آخر، استارت شروع، نیم رخ
صورت، سوابق گذشته، حسن خوب، درخت نخل خرما، دستبند دست، ریسک خطرناک، مدخل ورودی،
پس در این صورت ، پارسال گذشته، مسلح به سلاح، بازنویسی دوباره، اوج قله ی کوه، سن
.....سالگی، از قبل پیش بینی کردن، نزول به پایین، عروج به بالا، سقوط به پایین،
ابر هوا، مرغک کوچک، عسل شیرین، تخم مرغ کبوتر، رایحه ی بوی خوش، روغن چرب، مفید
فایده، مثمر ثمر، روزنامه های روزانه، متحد شدن با هم، دوباره بازگشتن، احاطه از هر
طرف ، سایر... دیگر، دیشب گذشته و...
۲- جمله ها باید آن چنان روشن و گویا باشند که از
آن ها دو یا چند برداشت نشود: مثال ۱: آن ها هشت خواهر و
برادرند.
الف) آن ها هشت خواهر و هشت برادرند؟
ب) آن ها جمعن هشت خواهر و
برادرند؟
مثال ۲: سرقت خرگوش ها از باغ وحش افزایش یافت.
الف) سرقت خود
خرگوش ها؟
ب) خرگوش های سارق که از باغ وحش دزدی می کنند؟
مثال ۳: حسین
دوست بیست ساله ی من است.
الف) حسین بیست سال با من دوست است؟
ب) حسین دوست
من است و بیست سال دارد؟
۳- از کاربرد تعبیرهای نامناسب و تکلّف های کلامی و
الگوهای بیگانه پرهیز کنیم و نوشته ها و عبارت ها گویا و قابل فهم
باشند:□ او می رود تا به نتایج عالی دست یابد- او نزدیک است به نتایج
عالی دست یابد.
□ خیابان ها از کثیفی رنج می برند- خیابان ها کثیف است.
□ در
راستای کاهش پیشرفت مطالعه و کتاب خوانی- برای کند شدن پیشرفت مطالعه و کتاب خوانی.
□ می توانیم روی او حساب کنیم- می توانیم از او استفاده کنیم .(بهره بگیریم)
□ جوانان به فوتبال پر بها می دهند- جوانان به فوتبال توجّه می کنند.
□
اسرار به بیرون نشت کرد- اسرار به بیرون راه یافت.
□ امسال بهار خوبی را تجربه
کردیم- داریم امسال بهار خوبی داشتیم.
□ زلزله ی منجیل از تلفات زیادی برخوردار
بود- زلزله ی منجیل تلفات زیادی داشت.
۴- تکیه کلام های گفتاری نباید در نوشته راه
یابد:
□ عرض کنم که کتاب عامل رشد و شکوفایی جامعه است.
□ گلستان
سعدی به عنوان بزرگ ترین اثر منثور فارسی است
□ به قول معروف او دانش آموز زرنگی
است.
«عرض کنم که» ، «به عنوان» و «به قول معروف» تکیه کلام است و باید در
نوشته حذف شود.
۵- از کاربرد جمله های دراز پرهیز کنیم:
اگر جمله ای با کوتاه ترین کلمه ها مفهوم می شود آن را بی علت بلند
نکنیم.
دانش جوی خوب تمام سعی و کوشش و همّ و غمّ خود را مصرف آن می سازد که
برای کشوری که در آن زندگی می کند و همه ی افراد جامعه و انسان ها مثمر ثمر و مفید
فایده باشد چنان که همه از او سود و فایده و بهره بگیرند.
این جمله ی بلند را
می توان خیلی کوتاه نیز بیان کرد: دانش جوی خوب می کوشد برای جامعه سودمند باشد.
٦- کوشش کنیم چند جمله را با یک فعل به هم عطف
نکنیم:
هر چه شمار فعل هاو جمله ها بیش تر باشد، جمله ها کوتاه تر و قابل
دریافت تر می شوند:
پدرش عبدالله از مردم بلخ در روزگار نوح پسر منصور سامانی
که در آن عهد از شهرهای بزرگ بود، کار دیوانی در روستای خرمیثن در نزدیکی روستای
افشنه پیشه و با دختری به نام ستاره ازدواج کرد.
این جمله بلند و نامفهوم را می
توان به چند جمله ی کوچک تر تبدیل کرد:
پدرش عبدالله نام داشت. وی از مردم بلخ
بود و در روزگار نوح پسر منصور سامانی می زیست. بلخ در آن عهد از شهرهای بزرگ بود.
وی کار دیوانی را در روستای خرمیثن پیشه کرد. این روستا در نزدیکی افشنه بود.
عبدالله در روستای افشنه با دختری به نام ستاره ازدواج کرد...
۷- از به کار بردن واژه های دور از ذهن و عبارت های
متکلّفانه ی عربی پرهیز کنیم:
□ فی الواقع تأسف زیادتر از این نمی شود
که کسی سال های متمادی وقت خود را صرف تتبّع دیوان شاعری مثل حافظ و مقابله ی آن با
نشخ مختلف و مقایسه ی آن با دیوانهای شعرای معاصر یا مقاربةالعصر و تصفّح در کتب
تاریخ بنماید و سپس نتیجه ی جمیع این زحمات با آن همه امکانات متنوعه و در هم فشرده
را به طور فهرست گوشزد خوانندگان نماید و مابقی را به بهانه ی این که افسانه است یا
ظنّیات اسقاط نماید.
به جای این عبارت می توان چنین نوشت:
□ بی گمان تأسف
زیادتر از این نمی شود که کسی سالیان دراز عمر خود را صرف پژوهش در دیوان حافظ و
مقابله ی آن با نسخه های گوناگون و دیوان های شاعران هم زمان یا نزدیک به زمان او
کرده، در کتاب تاریخ پژوهش کند و سپس نتیجه ی این کوشش ها را فشرده به خوانندگان
گوشزد کند و از بقیه به این بهانه که افسانه اند و یا بر گمان استوارند، بگذرد.
۸- کوتاه کردن جمله آن اندازه که ساختمان صرفی و
نحوی کلام آسیب ببیند، جایز نیست:
□ از دقّت شما تشکر
و استدعا دارد این کتاب را مطالعه و تصحیح و به موقع ارسال داشته، ان شاءالله
حقالزحمه ی شما پرداخت می گردد.
حذف های نا به جا در این جمله سبب شده است
ساختمان جمله آسیب ببیند. در اصل جمله چنین است:
از دقّت شما تشکر می کنم و
استدعا دارم این کتاب را پس از مطالعه تصحیح کنید و آن را به موقع ارسال کنید. ان
شاءالله حقّالزحمه ی آن پرداخت می شود.
۹- جز در نوشتنه های داستانی، آن هم هنگام نقل قول،
هیچ گاه نباید به شیوه ی گفتاری، شکسته نویسی کنیم:□ مهم ترین بخش
مقاله، متن اصلی اونه که به بررسی جوانب مختلف می پردازه و می کوشه که جوابی منطقی
برا موضوع عرضه کنه.
□ همچنین از واژه هایی که عوام به غلط تلفظ می کنند باید
پرهیز کرد:
عباس سر نزده وارد شد و پس از عرض خواهی، گفت: استیفا داده است
منظور نویسنده از سر نزده، ناگهانی و از عرض خواهی، عذر خواهی و از استیفا،
استعفا بوده است. از کاربردهای دیگر عامیانه ی معمول:
زهله - زهره ، گرام -
گرامی، با این وجود ـ با وجود این، خوار و بار ـ خواربار، واگیر دار ـواگیر، صبح
ناشتا ـ ناشتا، خورده فروشی ـ خرده فروشی، قتل و عام ـ قتل عام.
کاربرد کلمه
های عامیانه نیز در نوشته نادرست است:
«در سخنوری نباید روده درازی کرد زیرا
پرچانگی باعث می شود خواننده چرت بزند.» که باید این چنین نوشت:
در سخنوری
نباید زیاده سخن گفت؛ زیرا زیاده گویی باعث می شود خواننده به خواب رود.
۱۰- تغییر جای هر یک از
واژه ها در جمله اگر به قصد تأکید یا برخاسته از سبک نویسنده نباشد، جایز
نیست:□ باید تن به سختی ها داد - باید به سختی ها تن داد
□ باید از
هرگونه ابهام دور باشد آن چه که می نویسیم - آن چه که می نویسیم باید از هر گونه
ابهام دور باشد.
۱۱- از افعال در جای خود و به گونه ی درست باید
بهره گرفت:
□ دوچرخه ای عابری را زیر گرفت و مرد - دوچرخه ای عابری را
زیر گرفت و کشت.
□ اکنون این صحنه را داشته باشیم - اکنون این صحنه را ببینیم.
□ او دیوارها را رنگ اما پرده نیاویخته است - او دیوارها را رنگ کرده اما پرده
ها را هنوز نیاویخته است.
□ خانه ی ما کنار خیابان می باشد - خانه ی ما کنار
خیابان است.
۱۲- در جمله های همپایه زمان فعل ها باید مطابقت داشته باشد: □ دانش جوی پر تلاش بسیار مطالعه کرده و حاصل مطالعات خود را با یادداشت برداری حفظ خواهد کرد – دانش جوی پر تلاش بسیار مطالعه کرده، حاصل مطالعات خود را با یادداشت برداری حفظ می کند.
۱۳- از واژگان (فعل ها، نام ها، صفت ها و....)
نباید به شیوه ی دستور تاریخی بهره گرفت:
□ او در این مسابقات حق خود را
ادا تواند کرد - او می تواند در این مسابقات حق خود را ادا کند.
□ گفته آمد که
زبان و تفکر ارتباط محکمی با هم دارند - گفته شد که زبان و تفکر ارتباط محکمی با
هم دارند.
□ شادی روح شه یدان را صلوات - برای شادی روح شه یدان صلوات
□ در
زمان های گذشته ارتباط مردم با یکدیگر اندک بوده بود - در زمان های گذشته ارتباط
مردم با یکدیگر اندک بود.
۱۴- در صورت مشخص بودن فاعل از کاربرد فعل مجهول
خودداری کنیم:
□ این مدرسه توسط آقای خیرخواهی رایگان ساخته شد - این
مدرسه را آقای خیرخواهی به رایگان ساخت.
□ این کتاب توسط جمال زاده نوشته شد - این کتاب را جمال زاده نوشت.
۱۵- واژه های فارسی را با نشانه های جمع عربی جمع نمی بندیم:کارخانجات ـ کارخانه ها، گرایشات ـ گرایش ها، پروانه جات ـ پروانه ها، بازرسین ـ بازرسان، دسته جات ـ دسته ها، بنادر ـ بندرها، دستورات ـ دستورها، اساتید ـ استادان، باغات ـ باغ ها، بساتین ـ بستان ها، آزمایشات ـ آزمایش ها، میادین ـمیدان ها.
۱٦- در زبان فارسی صفت هایی که برای نام های مؤنث
می آوریم لازم نیست نشانه ی تإنیث بگیرند:زنان شاعره ـ زنان شاعر، متون
قدیمه ـ متون قدیم، والده ی مکرمه ـ والده ی محترم (مادر گرامی)، این جانبه ـ این
جانب.
کاربرد صفت مؤنث در برخی ترکیب ها صورت اصطلاحی یافته است، مانند مکه ی
مکرمه، مدینه ی منوره ، قویه ی مجریه و....
۱۷- «یت» نشانه ی مصدر جعلی عربی است و نباید با واژه های فارسی به کار رود:خوبیت ندارد - خوب نیست. دوئیت - دوگانگی
۱۸- «ال» نشانه ی معرفه ی عربی است و کاربرد آن
همراه واژه های فارسی درست نیست:حسب الفرمان ـ حسب فرمان، حسب الدستور ـ
حسب دستور، حسب السّفارش ـ حسب سفارش
در زبان فارسی حتّا «ال» ترکیب های عربی
نیز برداشته می شود
دارالملک - دار ملک، فارغ البال - فازغ بال.
۱۹- «را» نشانه ی مفعول باید بدون فاصله پس از
مفعول بیاید. آوردن آن به دنبال فعل، متمم و یا هر جزء دیگر نادرست است.
□ خانه ای که اکنون در آن ساکن هستم را پس از مدتی خریدم – خانه ای را
...
□ کتابی که به دوستم امانت داده بودم را از او پس گرفتم - کتابی را که ...
۲۰- به کارگیری «تا» و »الی» با هم نادرست است:او از صبح تا الی شب مطالعه می کند - او از صبح تا شب مطالعه می کند.
۲۱- در برخی جمله ها به تأثیر ترجمه ، واژه ی «یک» بدون آن که نیاز باشد در ابتدای جمله می آید: یک دانش جو هیچ گاه از پژوهش بی نیاز نیست – دانش جو هیچ گاه از پژوهش بی نیاز نسیت .
۲۲- کلمه های عربی که بر وزن افعل تفضیل هستند و در فارسی معنی صفت تفضیلی می دهند و لازم نیست با «تر» و «ترین» به کار روند:اعلمتر ـ اعلم، افضلتر ـ افضل
۲۳- آوردن دو حرف ربط وابستگی در یک جمله ی مرکب
درست نیست:اگرچه او انسان خوبی است، ولی این عیب را هم دارد - اگرچه
انسان خوبی است، این عیب را هم دارد.
همچنین: هر چند... اما، هر چند ...لذا،
اگر چه .... با وجود این، چون ....اما.
۲۴- ساختن قید در زبان فارسی با نشانه ی تنوین عربی
نادرست است:
ناچاراً ـ به ناچار، گاهاً ـ گاه گاه، جاناً ـ جانی، تلفناً
ـ تلفنی .
۲۵- ضمیر و مرجع آن یک جا به کار نمی روند:اگر انسان کار خوبی از او سر بزند - اگر کار خوبی از انسانی سر زند.
۲٦- کوشش کنیم به جای واژگان بیگانه از برابرهای جاری بهره بگیریم:سیستم – نظام، فول تایم - تمام وقت، کامپیوتر – رایانه، علی کلّ حال - در هر صورت، امتلا – انباشتگی، جمهور ناس همه ی مردم.
۲۷- در یک جمله از دو کلمه ی پرسش استفاده نمی
کنیم:
آیا چه گونه...؟، آیا چرا... ؟
۲۸- برخی از قعل ها حرف اضافه ی ویژه ی خود دارند.
(در کاربرد فعل به حرف اضافه ی ویژه ی آن دقّت کنیم.) او به شنیدن این
سخن عصبانی شد - او از شنیدن این سخن عصبانی شد
تیم آمریکا از ایران باخت -
تیم آمریکا به ایران باخت.
۲۹- هر واژه دارای معنی مستقلی است و در جمله نقشی دستوری دارد. پس استقلال آن هنگام نوشتن باید حفظ شود.
در موارد زیر به تر است دو بخش ترکیب، جدا نوشته شود:
۱- کلمه های مرکب: شورایعالی - شورای
عالی، دلداده - دل داده، چشمپوشی - چشم پوشی، سخندان - سخن دان، جستجو - جست و جو ،
نگاهداشت - نگاه داشت، برونگرا برون گرا، زبانشناسی - زبان شناسی، تصنیفخوان -
تصنیف خوان، دانشپژوه - دانش پژوه، رواننویس - روان نویس، پنجپایه - پنج پایه،
خرمنکوب - خرمن کوب، تکمحصولی - تک محصولی، غولاسا - غول آسا.
□ترکیب های
عربی:
عنقریب - عن قریب، معهذا - مع هذا، انشاءالله - ان شاءالله، منجمله - من
جمله، علیحده - علی حده، معذلک - مع ذلک □ «را» نشانه ی مفعول:
آنرا - آن را،
کتابرا - کتاب را، کرا - که را، ترا - تو را.
□ «ها» نشانه ی جمع :
کتابها -
کتاب ها، آنها - آن ها، قلمها - قلم ها، ایرانیها - ایرانی ها.
□ که:
آنکه
- آن که، چنانکه - چنان که، همینکه - همین که، اینستکه، این است که
□ «می»
نشانه ی استمرار یا نشانه ی اخباری بودن فعل:
میبرد - می برد، میروم - می روم،
میشنود- می شنود، میگذرد - می گذرد
□ تر و ترین:
آسانتر - آسان تر، مهربانتر
- مهربان تر، کوچکتر - کوچک تر، بهتر - به تر
□ این و آن:
آنگاه - آن گاه،
آنسو - آن سو، اینگونه - این گونه، اینطور - این طور، ازینرو - از این رو، اینجانب
- این جانب
□ هم:
همکلاس - هم کلاس، همشاگردی - هم شاگردی، همسال - هم سا،
همبازی - هم بازی
توجه: چون «هم» در کلمه های چون همسر, همسایه, همشیره و ... با
جزء دوم خود آمیختگی معنایی پیدا کرده است پیوسته نوشته می شود.
□ چه :
آنچه - آن چه، چقدر - چه قدر، چطور - چه طور، چکاره - چه کاره، چگونه - چه
گونه
□ بی:
بیحال - بی حال، بیچون و چرا - بی چون و چرا، بیکس - بی کس،
بیآزار - بی آزار، بیکار - بی کار
□ ای :
ایخدا - ای خدا، ایکاش - ای
کاش
□ یک:
یکطرفه یک طرف، از یکسو – از یک سو
□«ب» صفت ساز و قید ساز:
بنام - به نام، بویژه - به ویژه، براحتی - به راحتی، بسزا - به سزا
□ «ب»
حرف اضافه:
بعکس - به عکس، لابلا - لا به دلا، باو - به او، دربدر - در به در
۲- «ها» ی بیان حرکت («ها» ی غیر ملفوظ)
علاقمند - علاقه مند، گلمند - گله مند، یونجزار - یونجه زار، بهرمند -
بهره مند
توجه ۱: کلماتی که به «ـه» بیان حرکت ختم می شوند, در صورتی که با
«ان» جمع بسته شوند یا «ی» مصدری بگیرند «ـه» را از دست می دهند و با «گان» جمع
بسته می شوند و با «گی» حالت مصدری یا نسبت پیدا می کنند و پیوسته نوشته می شوند.
تشنه گی- تشنگی، شرکت کننده گان - شرکت کنندگان، طلبه گی - طلبگی، طلایه گان -
طلایگان، نخبه گان - نخبگان، دیده گان - دیدگان، شنوندگان - شنوندگان
توجه ۲:
این قاعده شامل «ه» ملفوظ نمی شود. کلمه هایی که به «هـ» ملفوظپایان می یابند, به
جزء دوم خود می پیوندند:
مه وش – مهوش، ده گان - دهگان، مه شید - مهشید، به
داشت - بهداشت، زه تاب - زهتاب، به تاب - بهتاب، که تر - کهتر، شه پر - شهپر، ره بر
- رهبر، که ربا - کهربا، مه سا - مهسا، مهتاب - مهتاب
□ «ی» نکره یا وحدت پس از
«ها» بیان حرکت به «ای» بدل می شود:
دسته یی - دسته ای، خانه یی خانه ای، آزاده
یی آزاده ای ، روزنامه یی روزنامه ای
۳- «ة»
«ة» منقوط که در پایان برخی
کلمه های عربی وجود دارد, در فارسی به «ت» بدل می شود:
رحمة – رحمت، زکاة -
زکات، نعمة - نعمت ، صلاة - صلات، نصرة - نصرت، حشمة - حشمت
توجه: «ة» در پایان
برخی کلمه ها به همان شکل باقی می ماند: دایرةالمعارف, عاقبةالامر و...، و گاه به
صورت « ـه یا ه» نوشته می شود: علاقه, معاوضه, خیمه, معاینه, اشاره و......
۳- پساوندها
پساوندهای فارسی پیوسته
نوشته می شوند: گل زار - گلزار، تنگ نا - تنگنا، نمک دان - نمکدان ، گرم سیر -
گرمسیر، سوگ وار - سوگوار.
۴- ضمیرهای ملکی ( ـــَ م, ــَ ت, ــَ ش,
ــِ مان, ــٍ تان, ـــٍ شان)
ضمایرهای ملکی پیوسته نوشته می شوند:
صدای مان
- صدایمان، دست تان - دستتان، عموی ام - عمویم، صندلی مان - صندلیمان
توجه: این
ضمیرها اگر پس از کلمه هایی درآیند که به «ه» ی بیان حرکت (= جامه), مصوت ُ (=
تابلو), مصوت ی (=بارانی) پایان یابند, به صورت ام, ات, اش, امان, اتان, اشان, به
کار می روند: جامه م - جامه ا، تابلوت - تابلوات، بارانیش - بارانی اش
۵- فعل های اسنادی (ام, ای, است, ایم, اید,
اند)
این فعل ها در صورتی به کلمه های پیش از خود می چسبند که این کلمه ها به
صورت صامت ختم شده باشند:
خوشحال ام - خوشحالم، پاک اید - پاکید، خشنودایم -
خوشنودیم
توجه: افعال ربطی پس از کلمه هایی که به «ـه» بیان حرکت و «ی» پایان می
یابند, به صورت جدا نوشته می شوند:
فرزانهام - فرزانه ام، ایرانیاید - ایرانی
اید
۶- همزه
□ همزه ی پایان برخی کلمه های
عربی در فارسی حذف می شود:
انشاء - انشا، املاء - املا، ابتداء - ابتدا و:
انتها, صحرا, اعضا, رجا, شعرا, فضلا, بیضا و...
توجه۱: این گونه کلمه ها هرگاه
مضاف و موصوف واقع شوند, به جای کسره ی اضافه به آن ها «ی» می افزاییم:
ابتداء
کار ابتدای کا، انشاء روان انشای روان، و: اعضای بدن, شعرای نام دار, فضلای ایران,
اقتضای حال, انتهای راه. توجه۲: این گونه کلمه ها هرگاه مضاف و موصوف واقع شوند,
به جای کسره ی اضافه به آن ها «ی» اضافه می شود:
ابتدائی - ابتدایی، شعرائی -
شعرایی
توجه ۳: همزه ی برخی کلمه ها اصلی است و نباید حذف شود: جزء, رأس,
سوء,
□ همزه معمولن در زبان فارسی برای آسانی تلفظ به «ی» بدل می شود:
شائق
- شایق، زائد - زاید، دائره - دایره و : دایم, فواید, عجایب, دلایل, علایم, ملایک,
معایب ...
توجه: برخی از همزه ها با شکل اصلی خود به کار می روند. مانند:
قرائت, قائم, رئیس, جزئی, صائب و....
□ همزه ی کلمه های بیگانه روی کرسی «ئـ»
نوشته می شود:
زئوس, پنگوئن, ژوئن, ئوفیزیک, کاکائو, لائوس, ناپلئون, لئونارد,
سوئد, رافائل, سوئز, کافئین, بمبئی, تیروئید، تئاتر, رئالیست و....
□ همزه ی
ماقبل مفتوح «ــــَـــ» در وسط یا پایان کلمه روی کرسی «ا» نوشته می شود: رأس,
مأخذ, تأثیر, ملجأ, تألیف, رأفت, یأس و...
□ همزه ی ماقبل مضموم «ــــُـ» روی
کرسی «و» نوشته می شود: مؤمن, رؤیا, مؤدب, فؤاد, رؤسا, مؤاخذ و......
□ همزه ی
ماقبل مکسور «ــــٍــ» روی کرسی «یـ» نوشته می شود: تبرئه, سیئه, تخطئه, توطئه,
بئر, لئام و...
۷- نشانه ها (کسره ی اضافه, تنوین)
□
«ی» نشانه ی اضافه بر روی «ه» بیان حرکت معمولن با «ء» بالای «ـه» نشان داده می شود
که به آن «ی» میانجی کوچک می گویند و چون ممکن است علامت با همزه اشتباه شود, می
توان به جای آن از «ی» میانجی بزرگ استفاده کرد:
پارچه نخی - پارچه ی نخی، پوشه
سبز - پوشه ی سبز، کاسه آش - کاسه ی آش، نامه دوستان - نامه ی دوستان
□ نشانه ی
اضافه «کسره» در حکم یک حرف مستقل است و باید به دنبال موصوف و مضاف قرار گیرد. در
این صورت, خواندن آسان تر خواهد شد: کتابِ حسن, درسِ ادبیات, گلِ زیبا
□ تنوین
ویژه ی کلمه های عربی است، بنابراین کاربرد آن با واژه های فارسی درست نیست: بخشاً,
زباناً
۸- الف مقصوره □ الف مقصوره در پایان
کلمه ها به صورت «ا» در می آید: اعلی - اعلا، کسری - کسرا, کبری - کبرا, تقوی -
تقوا
از: شورای گسترش زبان فارسی